Hakaret Suçu ve Cezası – TCK 125

Ağustos 25, 2025

Güncellenme Tarihi: Ağustos 25, 2025

Hakaret suçu, kişinin onur, şeref ve saygınlığını koruyan ceza normlarının merkezinde yer alır. TCK 125 maddesi, bir kimseye somut bir fiil veya olgu isnadı yapmak ya da sövme yoluyla saldırmak suretiyle işlenen fiilleri cezalandırır. Bu kapsamda hakaret suçu cezası; olayın işleniş şekline, mağdurun konumuna, fiilin alenen işlenip işlenmediğine ve dosyadaki delil durumuna göre değişebilir. Aşağıdaki rehber, uygulamada en çok sorulan sorulara cevap verecek şekilde, güncel ve pratik bir çerçeve sunar.

Hakaret Suçu Nedir?

TCK 125; “bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat etmek” ya da “sövme” yoluyla saldırmayı suç sayar. Bu iki temel görünüm:

Makale İçeriği

İsnat (somut fiil/olgu): Kişiye hırsızlık yaptığı, rüşvet aldığı, sahtecilik yaptığı gibi kanıtlanabilir nitelikte bir fiil atfetmek.
Sövme (genel-yoğun saldırı): Kişiyi hedef alan ağır, aşağılayıcı küfür ve sövme sözleri veya davranışları.

Hakaret, sözle olabileceği gibi yazı, görüntü, şekil, işaret, el-kol hareketi veya mimik ile de işlenebilir. Sesli mesaj, yazılı ileti, görüntülü paylaşım ve benzeri modern iletişim yöntemleri de kapsam içindedir.

Önemli: Kaba hitaplar, rahatsız edici üslup veya ağır eleştiri her zaman hakaret oluşturmaz. Fiilin, kişinin onur ve saygınlığını hedef alan bir ağırlığa ulaşması gerekir. Beddua niteliğindeki sözler de tek başına hakaret sayılmayabilir.

Suçun Unsurları ve Eşik Değerler

Kişiye Yönelik Olma (Matufiyet)

Hakaretin bir kimseye yönelmesi şarttır. Kime söylendiği belirsiz, muhatabı açıkça anlaşılmayan sözlerde matufiyet yoksa suç oluşmayabilir. Ancak sözler olayın bağlamı içinde herkesin kolayca anlayacağı şekilde belirli bir kişiye yönelmişse, isim verilmemiş olsa bile matufiyet kabul edilebilir.

Huzurda ve Gıyapta Hakaret

Huzurda hakaret: Mağdur, söz veya davranışı o anda doğrudan algılar (yüz yüze, telefon, görüntülü arama, muhataba gönderilen mesaj vb.).
Gıyapta hakaret: Mağdur yokken işlenir. TCK 125/1 uyarınca gıyapta hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az “üç kişiyle ihtilat” edilerek işlenmiş olması gerekir. Yani sözleri en az üç kişinin öğrenmesi gerekir; “öğrenilebilir” olması yetmez.

İleti Yoluyla (Mektup, SMS, DM, WhatsApp vb.) Hakaret

TCK 125/2, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü ileti ile hakareti düzenler. Fail, iletiyi mağdurun öğrenmesini isteme kastıyla hareket etmişse “huzurda” gibi cezalandırılır. Mesaj başka birine gönderilmiş, mağdur tesadüfen öğrenmişse, bu kural uygulanmayabilir; bu durumda gıyapta hakaretin üç kişiyle ihtilat şartı gündeme gelebilir.

İnternet ve Sosyal Medya Üzerinden Hakaret

Sosyal medya hesapları (DM veya açık paylaşım), e-posta, forum, yorum gibi mecralar üzerinden de hakaret suçu işlenebilir. Aleniyet söz konusuysa (herkese açık, belirsiz sayıda kişinin erişimine uygun alanlar) ceza artışı gündeme gelir. Paylaşımın yalnızca özel alanda ve sınırlı kişiye gönderilmesi durumunda aleniyet oluşmayabilir.

Kimler Mağdur Olabilir?

Hakaret suçu, kural olarak gerçek kişiyi korur. Tüzel kişiliklere (şirket, dernek, vakıf vb.) doğrudan yönelen sözler, somut olayın özelliklerine göre farklı suç tipleri veya hukuki sorumluluk doğurabilir; fakat klasik anlamda TCK 125 kapsamında değerlendirme için gerçek kişi bağlantısı aranır.

Şikâyet, Süreler ve Zamanaşımı

Temel şekil (TCK 125/1 ve 125/2) şikâyete tabidir. Mağdur, fail ve fiili öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikâyet etmelidir.
Her hâlükârda, şikâyet süresi suç tarihinden itibaren iki yılı geçemez.
Nitelikli haller (aşağıda) çoğunlukla şikâyete tabi değildir; savcılık resen soruşturma yapar.
Dava zamanaşımı genel süreler içinde değerlendirilir; uygulamada hakaret suçlarında soruşturma ve kovuşturma asliye ceza mahkemesi önünde yürütülür.

Nitelikli Haller (Cezayı Ağırlaştıran Durumlar)

Kamu Görevlisine Görevinden Dolayı Hakaret

Kamu görevine bağlı bir nedenle, görevin icrası veya yöntemi ile bağlantılı hakaretlerde cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. Üstelik suç genelde şikâyete tabi değildir; savcılık resen soruşturur.

Kamu görevlisi, kamusal faaliyetin yürütülmesine atama, seçilme veya başka suretle katılan kişidir. Önemli olan görevle bağlantıdır. Mesai dışı, tamamen özel ortamda ve görevle ilgisiz hakaretlerde nitelikli hal her zaman uygulanmayabilir.

İnanç ve Kutsal Değerlere İlişkin Nedenlerle Hakaret

Bir kimsenin dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç ve kanaatleri nedeniyle veya kutsal sayılan değerlere atıfla hakaret edilirse yine alt sınır bir yıl olur.

Alenen Hakaret

Herkesin görüp-işitebileceği şekilde, belirsiz sayıda kişinin algılayabileceği ortamlarda işlenirse ceza 1/6 oranında artırılır. Sınırlı erişimli, kapalı alanlarda aleniyet her zaman oluşmaz; erişim şartları önemlidir.

Kurul Hâlinde Çalışan Kamu Görevlilerine Hakaret

Bir kurula görevleri nedeniyle hakaret, her üye yönünden işlenmiş sayılır; zincirleme suç hükümleriyle ek artırım gündeme gelebilir.

Sağlık Personeline Karşı Hakaret

Kamu veya özel sağlık kurumlarında sağlık personeline görevleri nedeniyle işlenen hakarette cezalar yarı oranında artırılabilir ve bazı infaz/erteleme kolaylıkları uygulanmayabilir. Bu alan, özel kanuni düzenlemelerle güçlendirilmiştir.

Basit ve Nitelikli Hallerde Cezalar

Basit Hâl – TCK 125/1

tck 125/1 uyarınca basit hâlde üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası öngörülür. Hâkim bu iki yaptırımdan birini seçer; aynı anda ikisi birlikte verilmez. Takdiri açıklayan gerekçe kurulması gerekir.

Nitelikli Hâller – TCK 125/3

Kamu görevlisine görevinden dolayı, inanç/kutsal değer bağlantılı hakaretlerde alt sınır bir yıldır. Bu dosyalarda da hapis veya adli para cezası seçenekli olabilir; ancak ağırlaştırıcı nedenler, miktarı ve infaz rejimini etkiler. Hakaret davası cezası değerlendirilirken aleniyet, zincirleme, haksız tahrik ve karşılıklılık gibi başlıklar da ayrıca dikkate alınır.

“Küfür Etmenin Cezası” Nedir?

küfür etmenin cezası, hakaret suçu çerçevesinde belirlenir. Sövme niteliğindeki ağır sözler, basit hâlde TCK 125/1 kapsamındadır. Fiilin aleni olması, kamu görevlisine görevinden dolayı yöneltilmesi veya inanç/kutsal değer bağlantısı gibi durumlar cezayı artırır. Yaptırım, somut olayın özelliklerine göre hapis veya adli para cezası şeklinde uygulanabilir.

“Hakaret Davası Para Cezası Kaç TL?” Nasıl Hesaplanır?

hakaret davası para cezası kaç tl sorusunun tek bir cevabı yoktur; çünkü adli para cezası “gün” üzerinden hesaplanır:

Gün sayısı: Hâkim, kanuni sınırlar içinde bir gün sayısı belirler (suçun ağırlığına göre).
Bir gün karşılığı miktar: Failin ekonomik ve kişisel durumu gözetilerek birim gün değeri takdir edilir.
Toplam: Gün sayısı × bir gün karşılığı = adli para cezası.

Örnek: 90 gün ve gün başına 40 birim takdirinde 90 × 40 = 3.600 birim adli para cezası hesaplanır. Bu, yalnızca hesaplama mantığını göstermek içindir; somut dosyada takdir değişir. Ayrıca aleniyet veya zincirleme gibi artırım/indirimler sonucu etkiler.

Uzlaşma, Önödeme ve Alternatif Uygulamalar

Uzlaşma

Temel hâl (TCK 125/1) uzlaşmaya tabidir. Soruşturma veya kovuşturma aşamasında uzlaştırma yapılır; uzlaşma sağlanırsa dosya sonuçlanabilir. Ancak:

Mağduru muhatap alan ileti ile işlenen hallerde (TCK 125/2), özel usul nedeniyle uzlaşma dışı değerlendirmeler söz konusu olabilir.
Şikâyete tabi olmayan nitelikli hallerde (ör. kamu görevlisine görevinden dolayı), uzlaştırma genelde uygulanmaz.

Önödeme

Fiilin ileti yoluyla işlendiği bazı dosyalarda önödeme hükümleri devreye girebilir; fail belli bir miktarı ödeyerek soruşturma/kovuşturmanın sonuçlarından kurtulabilir. Fakat kamu görevlisine yönelik nitelikli haller bu kolaylıktan yararlanmayabilir.

HAGB, Erteleme ve Para Cezasına Çevirme

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB): Şartları varsa, beş yıllık denetim sonunda dava düşebilir. Hakaret suçunda “zararın giderilmesi” şartı genellikle maddi zarar bulunmadığından farklı değerlendirilir.
Erteleme: Hapis cezası koşulları varsa ertelenebilir.
Adli para cezasına çevirme: Hâkim, hapis yerine adli para cezası verebilir; nitelikli dosyalar ve özel kanuni düzenlemeler bu imkânı kısıtlayabilir.

Haksız Fiile Tepki ve Karşılıklı Hakaret (TCK 129)

Haksız Fiile Tepki

TCK 129; hakaretin haksız fiile tepki olarak işlenmesi hâlinde cezasızlık ya da indirim öngörebilir. Kasten yaralamaya tepki olarak hakaret edilirse ceza verilmeyebilir. Ancak aradan uzun zaman geçmişse bu özel tahrik hükümleri uygulanmayabilir; tepki ani ve nedensel bağ içinde olmalıdır.

Karşılıklı Hakaret

Tarafların karşılıklı ve aynı olay bağlamında hakaret içeren sözleri, olayın özelliğine göre ceza indirimi veya cezasızlık sonucunu doğurabilir. Karşılıklılık için sözlerin aynı anda söylenmesi şart değil; ancak bağlantı ve etki-tepki ilişkisi aranır.

Deliller ve İspat

Hakaret suçu; tanık beyanı, mesaj kayıtları, ekran görüntüsü, telefon kayıtları ve dijital deliller ile ispatlanabilir. Delilin hukuka uygun elde edilmesi esastır:

Tanıklar: Olayı duyan/gören kişiler en sık başvurulan delildir.
İletişim içerikleri: Mesajlaşma kayıtları ve ekran görüntüleri, zincirleme ve tarihlerle tutanaklaştırılarak dosyaya sunulmalıdır.
Cihaz/Dijital İnceleme: Hukuka uygun karar/emir olmaksızın yapılan kapsamlı telefon/dijital içerik incelemeleri delil yasaklarına takılabilir.
Gizli kayıt: Ani gelişen ve başka türlü ispatı olmayan hallerde sınırlı şekilde hukuka uygun sayılabilir; sistemli ve planlı gizli kayıtlar ise sorunlu olabilir.
E-tespit: İnternetteki içeriklerin noter aracılığıyla tespiti, delilin sağlıklı sunumu için güçlü bir yöntemdir.

“Hangi Sözler Hakaret Oluşturur?” – Uygulama Ölçütleri

Hakaret oluşturan sözler: Bir kimseye ağır küfür ve sövme sözleri; hırsız, sahtekâr gibi kişiyi toplumsal olarak değersizleştiren nitelendirmeler; somut ve onur kırıcı isnatlar.
Hakaret sayılmayabilen sözler: Kaba hitap tarzı, rahatsız edici/ağır eleştiri, beddua, olgu anlatımı (ör. uygun bir dille ifade edilen “bu kıyafet size dar” gibi). Ölçüt, sözlerin rencide edici eşiki aşıp aşmadığıdır.
Hassas haller: Fiziksel/psikolojik özelliklerle aşağılama amacı güden ve kişinin onurunu hedef alan sözler hakaret oluşturabilir.

Aleniyet Nasıl Belirlenir?

Aleniyet için olay yerinde sadece başkalarının bulunması yetmez. Söz veya davranış belirsiz sayıda kişi tarafından görülebilir/duyulabilir olmalı; herkese açık bir ortam veya sınırsız kitleye erişimli bir paylaşım aranır. Örneğin kalabalık bir caddede bağırmak veya açık profilden paylaşım aleniyete işaret eder. Buna karşılık kapalı alan, sınırlı erişim veya özel hesap her zaman aleniyet doğurmaz.

Yetki ve Görev – Nerede Şikâyet Edilir?

Hakaret davası, olayın öğrenildiği yer savcılığına şikâyetle başlar. İletiyle işlenen suçlarda, iletiyi öğrenme yeri de yetki doğurabilir. Soruşturmayı savcılık yürütür; uzlaşma, önödeme veya takipsizlik/kamu davası açılması gibi süreçler dosyaya göre şekillenir. Kovuşturma asliye ceza mahkemesi tarafından yapılır.

Tazminat Boyutu: Manevi Tazminat Davası

Hakaret, ceza yargılamasının yanı sıra manevi tazminat doğurabilir. Bu talep, ayrı bir sivil yargı yoludur. Ceza mahkûmiyeti şart olmamakla birlikte, ceza yargılamasındaki tespitler delil değeri taşıyabilir. Tazminatta ölçüt, kişilik hakkı ihlalinin ağırlığıdır.

Pratik Yol Haritası: Hakaretle Karşılaşınca Ne Yapmalı?

Delilleri toplayın: Mesaj, ekran görüntüsü, çağrı kaydı, tanık bilgisi, kamera kaydı vb. aslına uygun şekilde saklayın.
Zamanı kaçırmayın: Şikâyete tabi dosyalarda 6 aylık süre “öğrenme” ile başlar.
Başvurunuzu yapın: Olayın/iletiyi öğrenme yerindeki savcılığa şikâyet edin; uzlaşma olasılığı ve süreç hakkında bilgi alın.
Hukuki strateji belirleyin: Ceza+manevi tazminat kombinasyonu, delil gücü ve olay örgüsüne göre planlanmalıdır.
Aleniyet/nitelik analizini yapın: Kamu görevlisi, inanç/kutsal değer, kurul, sağlık personeli, zincirleme ve haksız tahrik gibi başlıklar cezayı ciddi etkiler.

Sonuç

tck 125 kapsamındaki hakaret suçu, kişinin onur ve saygınlığını korur. Fiil somut isnat veya sövme yoluyla işlendiğinde, hakaret suçu cezası basit hâlde hapis veya adli para cezası iken; kamu görevlisine görevinden dolayı, inanç/kutsal değer bağlantılı veya aleniyet içeren hallerde ceza ağırlaşır. tck 125/1 ve devamı hükümler, huzurda/gıyapta ayrımı, üç kişiyle ihtilat şartı, uzlaşma-önödeme, HAGB/erteleme/para cezası, haksız fiile tepki ve karşılıklılık gibi hususlarla birlikte tatbik edilir. Delillerin hukuka uygun toplanması ve olayın bağlamına göre değerlendirme yapılması esastır. hakaret davası hem ceza yargılamasını hem de manevi tazminat talebini gündeme getirebilir; “küfür etmenin cezası” başlığı da bu çerçevede belirlenir. hakaret davası para cezası kaç tl sorusu, gün esaslı sistem nedeniyle her dosyada farklıdır; hâkim, olayın tüm niteliklerini ve failin ekonomik durumunu dikkate alarak somut bir miktar belirler. Bu nedenle, her vaka için kişiselleştirilmiş hukuki değerlendirme yapılması en doğru yaklaşımdır.

Sıkça Sorulan Sorular:

Hakaret suçu cezası kaç TL?

Hakaret suçu cezası en az 20TL ve en fazla 100 TL bir gün karşılığı olacak şekilde 5 günden az 730 günden fazla olmamak üzere hesaplanır. Bu durumda hakimin takdirine göre 100 TL ile 73000 TL arasında cezaya hükmolunabilir.

Şahsıma hakaret davası açılırsa ne olur?

Hakkında yürütülen kovuşturma sonucunda suç işlediği sabit olursa cezaya hükmolunur.

Siyasi Partiye Hakaret Suçu Cezası Nedir ?

Suçun mağduru yalnızca gerçek kişi olabileceğinden, siyasi partiler de tüzel kişiliğe haiz olduğundan siyasi partilere karşı hakaret suçu işlenemez, dolayısı ile cezaya hükmolunamaz.

Kamu Görevlisine Hakaret Suçu Cezası Nedir ?

Kamu görevlisine hakaret suçu, suçun nitelikli halidir. 1 yıldan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.

Hakaret Suçu Şikayete Tabi mi?

Hakaret suçu şikayete tabidir.

Mesajla Küfür Etmenin Cezası Ne Kadar?

Mesaj ile küfür etmenin cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Aleni bir ortam bulunmadığı için cezada artırım yapılmayacaktır.

Polise Küfür Etmenin Cezası

Suçun normal halinin cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezasını içermekteyken, kamu görevlisine görevinden dolayı işlenmesi durumunda alt sınır 1 yıldan az olamayacaktır. Polis memuruna küfür etmenin cezası 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.

Milletvekiline Hakaret Suçu

Milletvekiline hakaret edilmesi durumunda suçun basit hali olan üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılacaktır.

Sosyal Medyada Küfür Etmenin Cezası

Sosyal medyada küfür edilmesi durumunda 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası bulunmaktadır. Sosyal medyada aleni bir şekilde işlenmesi durumunda ise ceza 1/6 oranında arttırılacaktır.

Hâkime Küfür Etmenin Cezası

Hâkimler kamu görevlisi oldukları için görevleri dolayısıyla hakaret suçu işlenirse 1 yıldan az olmamak üzere 2 yıla kadar hapis cezası verilecektir. Kurul hâlinde çalışılmakta ise yukarıda da bahsedildiği gibi cezada artırım yapılacaktır.

Hakaret Davası Sicile İşler Mi?

Adli sicil kanunu 4. Maddesine göre Türk mahkemeleri tarafından vatandaş veya yabancı hakkında verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümleri adlî sicile kaydedilir. Bu sebeple hakaret davası sonucu kesinleşmiş mahkûmiyet hükmü bulunursa adli sicile işleyecektir.

Hangi sözler “ağır eleştiri”, hangileri hakaret sayılır?

Eleştiri, sert dahi olsa olgu temelli veya değer yargısı olabilir. Hakaret ise kişinin onur ve saygınlığını hedef alan, aşağılayıcı/küfür niteliğinde saldırıdır. Bağlam, yer, zaman, tarafların konumu ve ifadenin ağırlığı birlikte değerlendirilir.

Beddua hakaret sayılır mı?

Tek başına beddua, çoğu dosyada hakaret sayılmamıştır; ancak bağlam ve tüm sözlerin bütünlüğü önemlidir. Beddua, aşağılama ve sövme içeriğine dönüşüyorsa farklı sonuçlar doğabilir.

Av. Fatih Tahancı

Avukat Fatih Tahancı, 2015 yılında Hukuk Fakültesini tam burslu, onur öğrencisi olarak Ankara’da tamamlamıştır. Avukatlık stajını Ankara Barosu nezdinde; sigorta hukuku, tazminat hukuku, iş hukuku, icra hukuku ve idare hukuku konularına odaklanmış çeşitli avukatlık bürolarında staj yaparak tamamlamıştır. Avukat Fatih Tahancı Çankaya/Ankara’da bulunan Tahancı Hukuk Bürosu’nda avukatlık faaliyeti göstermektedir.